„Pozostają tylko robotnicy, będący żołądkami i brzuchami zespołu, jednocześnie niewolnicy i panowie wszystkiego.”
M. Maeterlinck, „Życie termitów”Idea projektu w swym założeniu zakładała niecodzienne powtórzenie jednego z serii happeningów o potocznej nazwie „wielkie wymieranie”, które odbywają się obecnie na całym świecie w ramach protestów przeciwko zmianom klimatycznym. Polegają one na ulicznych flash mobach – wykonywaniu medialnie nośnych gestów w przestrzeni publicznej, w których inscenizowane są obrazy zbiorowej nagłej śmierci, symbolicznej zagłady ludzkości.
Początkowo artysta próbował namawiać górników do uczestnictwa w podobnym zbiorowym działaniu w przestrzeni publicznej, które wpisałoby się w strajki organizowane w tym roku na Śląsku. Działanie to miało stać się medialnie głośnym obrazem, argumentem, dzięki któremu górnikom byłoby łatwiej negocjować i domagać się swoich praw pracowniczych wynikających z podstawowych praw człowieka oraz przekonywać pozostałą część społeczeństwa do swoich racji. W ten sposób miałby powstać nowy obraz związany ze zmianami klimatycznymi, którego sens leży w równie ważnej refleksji nad odpowiedzialnością polityczną i walką o prawa do godnego życia.
Okazało się to jednak działaniem niemożliwym, utopijnym, z góry skazanym na porażkę. Jeden z zapytanych przez Łukasza Surowca górników powiedział, że „prędzej umrze niż położy się na ziemi”. Etos górnika i honor nie pozwolił na wykonanie takiego gestu. W tej sytuacji artysta zaangażował do działania statystów w ubraniach górniczych. W pełnym ekwipunku i ubrudzeni od węgla kładli się, udając martwych przez odpowiednio długi czas w przestrzeni publicznej śląskiego miasta – Bytomia. Powstałe fotografie dokumentujące działanie prezentowane są na wystawie.
Realizacja projektu to symboliczne wsparcie i uzupełnienie obecnie prowadzonych strajków na terenie Śląska. Niezależnie od aktualnych przekonań społecznych, politycznych, ekonomicznych, jak i wiedzy na temat zmian klimatu, górnicy jak każda inna grupa zawodowa, pełniąca istotną misję społeczną, ma publiczny obowiązek domagać się elementarnych praw pracy, jak i godnego życia dla siebie, stając się wzorem postępowania dla innych w walce o szacunek do drugiego człowieka.
Łukasz Surowiec (ur. 1985 r.) - studiował na uczelniach artystycznych Krakowa, Poznania i Berlina. Artysta multimedialny, rzeźbiarz, autor performance’ów i filmów, twórca akcji w przestrzeni publicznej. Uczestnik ponad 50 wystaw zbiorowych oraz kilkunastu indywidualnych. Mocno angażujący się swymi działaniami w problematykę społeczną, koncentrujący się przy tym na grupach wykluczanych z neoliberalnego społeczeństwa. Nakręcił cykl filmów „Szczęśliwego Nowego Roku”, które nie tylko dokumentowały codzienne życie bezdomnych, ale też stanowiły zapis podejmowanych przez nich prób wyrwania się z bezdomności. W głośnym projekcie „Berlin-Birkenau” przesadził 320 brzóz z rejonu obozu w Oświęcimiu do przestrzeni publicznej Berlina. Celem jego artystycznych interwencji jest wcielenie w życie inicjatyw i strategii odpowiadających na zagadnienia społeczno-artystyczne.
kronika.org.pl | fb.com/CSWkronika
Rynek 26, Bytom